Obecnie prym wśród tendencji wyjazdowych Polaków do pracy za granicą, wiodą kraje znane jako państwa dobrobytu, z angielskiego Welfare State. Szwecja, Norwegia, Dania, Finlandia, czyli kraje skandynawskie, ale także np. Wielka Brytania, Holandia, Belgia, czy Niemcy to państwa społecznego dobrobytu. Są to przykłady państw opiekuńczych, gdzie aparat państwowy nastawia się na pomoc wszystkim obywatelom przy pomocy pieniędzy pozyskanych z podatków.
Utarło się, że obywatele państw skandynawskich są skłonni płacić wyższe podatki w zamian za pewność, że otrzymają lepsze usługi powszechne, takie jak świadczenia socjalne, opieka medyczna, czy edukacja publiczna i np. dostęp do darmowych książek – w tym zakresie zdecydowanie przoduje Finlandia.
W ostatnim czasie rządy krajów bliższych liberalnej koncepcji gospodarczej w Szwecji oraz urzędującej do chwili obecnej koalicji rządowej w Norwegii, ludzie stali się jednak nieco wyczuleni na zbyt wysokie podatki, a z pewnością wpłynęły na to kryzysy gospodarcze. Najbardziej ufni są Duńczycy, którzy zajmują siódme miejsce w rankingu skuteczności płacenia podatków i gdzie stawki podatkowe są najwyższe w całej Europie.
Koncepcja państwa opiekuńczego rozwinęła się po II wojnie światowej, a genezę można upatrywać wśród propozycji generała Otto von Bismarcka, a także w encyklice Rerum Novarum, papieża Leona XIII. To jednak właśnie Bismarck wprowadził pierwsze emerytury i ubezpieczenia. Państwo opiekuńcze zakłada obowiązek zadbania o obywateli przez państwo w przypadku utraty pracy, zdrowia i starości.
Wypada opowiedzieć jak np. wyglądają prawa świeżo upieczonych rodziców w Norwegii.
Pojawiają się pytania – ile trwa urlop macierzyński?
Jak długo może na takim urlopie pozostać matka? Jak długi termin przysługuje ojcu? Jakie masz prawa i możliwości jako nowa rodzina? Z jak długim wyprzedzeniem należy starać się o zasiłek rodzicielski!
Jeśli chodzi o prawa związane z kwestiami urodzin dziecka, ważne jest, aby pamiętać, że urlop i zasiłki rodzicielskie nie są tymi samymi pojęciami. Urlop jest przede wszystkim uprawnieniem, podczas gdy istnieją pewne wymagania, które muszą zostać spełnione, aby otrzymać zasiłek rodzicielski. Świadczenia rodzicielskie zapewniają odpowiednie dochody, które uzyskuje matka lub ojciec dziecka i mogą być przekazywane zarówno matce, jak i ojcu.
Nie należy odkładać wniosku o świadczenia rodzicielskie na później. W przeglądzie NAV możesz zobaczyć, jak długo musisz czekać na to, gdzie mieszkasz – i jak wcześnie powinieneś się zgłosić. Wniosek musi zostać wysłany do NAV – urzędu, którymi zajmuje się tymi sprawami. Wniosek o zasiłek rodzicielski z NAV 6 godzin przed rozpoczęciem urlopu zgodnie z nową ustawą.
Zgodnie z ustawą o środowisku pracy każdy ma prawo do urlopu rodzicielskiego, bez względu na to, czy jest on zatrudniony na czas nieokreślony, czy jest zatrudniony na czas określony. Pracodawca musi zostać powiadomiony o urlopie przez pracownika w odpowiednim czasie przed jego rozpoczęciem. Osoby uprawnione do zasiłku rodzicielskiego w okresie urlopu muszą złożyć wniosek do NAV. Dotyczy to również osób, które zawarły umowę o pełnym wynagrodzeniu od pracodawcy podczas urlopu.
Pracodawca ma prawo do zwrotu z ubezpieczenia społecznego. Jest to trzymiesięczny termin, więc jeśli żadne roszczenia nie zostaną złożone na czas, pracodawca skróci termin tego zwrotu.
Wszyscy ojcowie mają prawo do 14 dni urlopu zgodnie z ustawą o środowisku pracy. Ciąża nie jest uzasadnionym powodem przerwania pracy. Ma to zastosowanie w przypadku zajścia w ciążę w czasie, gdy jest się zatrudnionym. Swoje dorzuca też ustawa o równouprawnieniu płci i przeciw dyskryminacji pracowników. Ci, którzy przebywają na urlopie rodzicielskim lub przebywali na ich podstawie zgodnie z właściwymi rozdziałami ustawy o środowisku pracy, mają prawo powrócić do tej samej, możliwie równoważnej pozycji.
Ponadto, zgodnie z Ustawą o środowisku pracy, każdy z rodziców ma prawo do przedłużenia urlopu poza okres zasiłku rodzicielskiego na okres do jednego roku przy każdym nowym dziecku. Ten dodatkowy urlop nie jest płatny. Samotni, którzy opiekują się dzieckiem mają prawo do 2 lat urlopu. Zasiłek rodzicielski przyznawany jest na okres 49 tygodni; wynosi 100% ostatniego uposażenia; lub na okres 59 tygodni – wynosi 80% ostatniego uposażenia
Zasiłek rodzinny – na każde dziecko do ukończenia przez nie 18 roku życia wynosi 970 koron. Zasiłek dla bezrobotnych wyliczany jest na podstawie kwoty bazowej, może on wynosić nawet równowartość 200 złotych (przez 5 dni w tygodniu). Emerytura przyznawana jest po opłaceniu 40 lat składkowych, przysługuje po ukończeniu 67 roku życia (czasem 62 roku życia). Średnia emerytura to 97 tysięcy koron rocznie.
